ประวัติวัดมหาวนาราม หรือวัดป่าใหญ่ อุบลราชธานี
วัดมหาวนาราม เป็นวัดเก่าแก่วัดหนึ่งในเมืองอุบลราชธานี เดิมชื่อว่า วัดป่าหลวงมณีโชติศรีสวัสดิ์ ภายหลังเรียกว่า วัดป่าใหญ่ ได้ก่อตั้งมาตั้งแต่ พ.ศ. 2322 และเปลี่ยนชื่อมาเป็นวัดมหาวนาราม ในปี พ.ศ. 2484 จนถึงปัจจุบันนี้ ได้รับพระราชทานวิสุงคามสีมา เมื่อวันที่ 8 พฤศจิกายน 2514 ในสมัยจอมพล ถนอม กิตติขจร เป็นนายกรัฐมนตรี และได้รับพระราชทานโปรดเกล้าฯ ยกฐานะขึ้นเป็นพระอารามหลวง เมื่อวันที่ 31 พฤษภาคม 2521
ตามหลักศิลาจารึกที่ฝังอยู่แท่นข้างหลังองค์พระเจ้าใหญ่อินทร์แปลง ปรากฏว่าสร้างหลังจากสร้างเมืองอุบลแล้ว 41 ปี สร้างโดยพระพรหมวรราชสุริยวงศ์ (ท้าวทิศพรหม สุวรรณกูฏ) เจ้าเมืองคนที่ 2 หลังจากสร้างวัดแล้ว 2 ปี พระมหาราชครูศรีสัทธรรมวงศา เจ้าอาวาสพร้อมด้วยศิษยานุศิษย์ ได้ร่วมกันสร้างพระพุทธรูปเป็นองค์ประธานและเป็นองค์แทนสมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ขนานนามว่า พระเจ้าอินทร์แปลง มีความหมายว่า “พระอินทร์จำแลงแปลงกายมา” ชาวอีสานเรียก “พระเจ้าใหญ่อินทร์แปง” มีความหมายอีกนัยหนึ่งว่า พระอินทร์สร้าง ซึ่งเป็นนามมงคลทั้งสองความหมาย
พระเจ้าใหญ่อินทร์แปง วัดมหาวนาราม
พระเจ้าใหญ่อินทร์แปง พระประธานในวิหาร เป็นพระพุทธรูปปางมารวิชัยที่งดงาม มีขนาดหน้าตักกว้าง 6 ศอก สูงจากเรือนแท่นถึงเปลวพระโมลี 10 ศอก สร้างด้วยอิฐถือปูนลงรักปิดทอง สร้างเสร็จเมื่อวันเพ็ญเดือนห้า ตรงกับวันอาทิตย์ เดือนเมษายน ช่วงเวลาบ่ายสามโมง ซึ่งปรากฏในศิลาจารึกที่ด้านหน้าองค์พระ ทางวัดจึงกำหนดเอาวันเพ็ญเดือนห้าของทุกปีเป็นวันเฉลิมฉลองพระเจ้าใหญ่อินทร์แปง ประชาชนทั้งชาวอุบลราชธานี และผู้มาเยือนจะหลั่งไหลกันมากราบนมัสการพระเจ้าใหญ่อินทร์แปงเพื่อขอพรให้ท่านดลบันดาลให้ประสบสุขตลอดไป นอกจากนี้แล้วในช่วงเทศกาลวันสงกรานต์ ทางวัดก็ได้เปิดโอกาสให้ประชาชนเข้าไปสรงน้ำพระเจ้าใหญ่อินทร์แปงเป็นอีกหนึ่งประเพณีประจำปีของชาวอุบลราชธานี
มีตำนานเล่าเกี่ยวกับการสร้างพระเจ้าใหญ่อินทร์แปงว่า มีช่างปั้นเป็นผู้ชายวัยกลางคน เวลาทำงาน ไม่พูดจากับใคร พอตกเย็นก็หายตัวไป พอเช้าก็ปรากฏตัว ซึ่งไม่มีใครรู้ว่าเป็นใครมาจากไหน เมื่องานเสร็จ ก็หายไป โดยไม่ร่ำลา ไม่มีใครรู้ จึงเป็นที่กล่าวขานกันว่า พระอินทร์เป็นผู้ลงมาสร้างบารมี จึงมีความศักดิ์สิทธิ์มาก และมีเรื่องเล่าขานมากมาย โดยเฉพาะเรื่องการดื่มน้ำสาบานต่อหน้าพระเจ้าใหญ่อินทร์แปง คนทำผิดมีอันเป็นไปทุกราย ไม่เกิน 3 วัน บางรายยังไม่ก้าวพ้นวิหาร ก็ชักดิ้นชักงอภายในวิหาร มีพระเสี่ยงทายซึ่งศักดิ์สิทธิ์มาก เป็นแหล่งสร้างขวัญกำลังใจ ให้กับประชาชนได้เป็นอย่างดี
