ตำบลหลวงใต้ อำเภองาว จังหวัดลำปาง
Wat Mon Sai Non Luang Tai Subdistrict, Ngao District, Lampang Province
ความเป็นมา
วัดม่อนทรายนอน (วัดดอย) ตั้งอยู่ตำบลหลวงใต้ อำเภองาว จังหวัดลำปาง สังกัดคณะสงฆ์มหานิกาย ที่ดินตั้งวัดมีเนื้อที่ ๖ ไร่ ๑ งาน ๘๘ ตารางวา วัดม่อนทรายนอน สร้างเมื่อปี พ.ศ. ๒๓๘๖ ในสมัยเจ้าหน้อยอินทร์ เจ้าผู้ปกครองนครลำปาง ตรงกับรัชสมัยสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกกาลที่ ๓ แห่งกรุงรัตนโกสินทร์ เป็นวัดเก่าแก่ที่มีความศักดิ์สิทธิ์ คู่บ้านคู่เมืองของอำเภองาวมาตั้งแต่โบราณกาล
ปูชนีย์วัตถุ
๑. วิหารทรงล้านนาแบบเปิดข้าง ต่อมาได้สร้างวิหารหลังใหม่ขึ้นแทนวิหารหลังเก่าในปี พ.ศ. ๒๕๓๙
๒. พระเจดีย์ บรรจุพระเกศาของสมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า
๓. พระเจ้าทันใจ
๔. รูปปั้นทรายนอน
๕. บ่อน้ำทิพย์
๖. บันไดนาค
อาณาเขต
ทิศเหนือ ประมาณ ๒ เส้น จรดป่าไม้
ทิศใต้ ประมาณ ๒ เส้น จรดป่าสงวน
ทิศตะวันออก ประมาณ ๒ เส้น จรดป่าสงวน
ทิศตะวันตก ประมาณ ๒ เส้น จรดป่าสงวน
อาคารเสนาสนะประกอบด้วย
๑. กุฏิ
๒. วิหาร
๓. ศาลาอเนกประสงค์
รายนามเจ้าอาวาส
๑. พระน้อย สจจญาโณ
๒. พระส่วยละ
๓. พระสุนทร
๔. พระน้อย
๕.พระครูสถิตธรรมพิทักษ์ อายุ ๔๘ ปี พรรษา ๒๖
๖. พระอธิการมานะ ฐานรโต เป็นเจ้าอาวาสในปัจจุบัน
ประวัติทรายนอน
ตามตำนานกล่าวว่า สมัยเมื่อพระพุทธเจ้าเสวยพระชาติเป็นเนื้อทราย มีรูปร่างอ้วนพี ผิวพรรณสวยงามดั่งทอง ถูกนายพรานไล่ติดตามและฆ่าเอาไปเป็นอาหาร โดยไล่ติดตามจากทิศเหนือ อำเภองาว เนื้อทรายอิดโรยล้มลงนอน เร้นกายซ่อนตัวบนม่อนดอยแห่งนี้ แล้วจึงคายเม็ดมะม่วงที่แห่งนี้ ก่อนที่จะเตลิดเปิดเปิงต่อไปยังม่อนทรายเหงา ต่อมาเม็ดมะม่วงได้เจริญงอกงาม เป็นต้นมะม่วงทองคำ ซึ่งพุทธศาสนิกชน จึงถือเป็นต้นไม้ศักดิ์สิทธิ์ ประจำวัดม่อนทรายนอน ดังที่อยู่ ณ บัดนี้
