ตำบลกลางเวียง อำเภอเวียงสา จังหวัดน่าน
Wat Boon Yuen Phra Aram Luang Klang Wiang Subdistrict, Wiang Sa District, Nan Province
![](https://pukmudmuangthai.com/wp-content/uploads/2021/05/IMG_7661-1024x683.jpg)
ความเป็นมา
วัดบุญยืน เป็นพระอารามหลวงชั้นตรี ชนิดสามัญ ได้รับยกฐานะจากวัดราษฎร์ขึ้นเป็นพระอารามหลวง เมื่อพ.ศ. ๒๕๓๙ ตั้งอยู่เลขที่ ๓๑ หมู่ ๔ ตำบลกลางเวียง อำเภอเวียงสา จังหวัดน่าน
วัดบุญยืน เดิมชื่อ “วัดบุญนะ” สถานที่ตั้งเดิมนั้น ตั้งอยู่ที่ตลาดสด ซึ่งเป็นที่ธรณีสงฆ์ของวัดบุญยืนปัจจุบัน สร้างคู่กับการสร้างเมืองเวียงป้อ (เวียงพ้อ) เมืองเวียงป้อ สร้างขึ้นโดย พระยาป้อ จึงเรียกชื่อเมืองตามนามผู้สร้างเมือง แต่มีชื่อนิยมเรียกกันอีกว่า “เวียงสา” หรือ “เมืองสา” ต่อมาในปี พ.ศ. ๒๓๒๙ ได้ย้ายวัดไปสร้างใหม่ ห่างจากวัดเดิมประมาณ ๓ เส้น อยู่ติดกับแม่น้ำสา ตรงปากน้ำที่ไหลไปบรรจบกับแม่น้ำน่าน บริเวณที่ตั้งวัดใหม่นี้ มีป่าไม้สักที่สมบูรณ์ จึงใช้ไม้สักสร้างพระวิหาร กุฏิสงฆ์ เสนาสนะอื่น ๆ อีกเป็นจำนวนมาก จึงเรียกชื่อวัดว่า “วัดป่าสักงาม”
![](https://pukmudmuangthai.com/wp-content/uploads/2021/05/IMG_7664-1024x683.jpg)
ต่อมาในปี พ.ศ. ๒๓๔๐ เจ้าฟ้าอัตถวรปัญโญ เจ้าผู้ครองนครน่าน องค์ที่ ๒ ได้เสด็จประพาสเวียงป้อ ทรงมีจิตศรัทธา จึงทรงโปรดเกล้าฯ ให้ หมื่นสรรพช่าง เป็นนายช่างใหญ่ สร้างพระวิหารขึ้น กว้าง ๑๕ เมตร ยาว ๓๐ เมตร และทรงโปรดเกล้าฯ ให้ เจ้าราชวงศ์เชียงของ เป็นผู้แกะสลักบานประตูใหญ่พระวิหาร สร้างพระพุทธรูปไม้สัก พระรูปจำลองเจ้าฟ้าอัตถวรปัญโญ และศาสนวัตถุอื่น ๆ อีกเป็นจำนวนมาก พ.ศ. ๒๓๔๓ สร้างพระพุทธยืน ปางประทับยืน พระประธานในพระวิหาร ขนาดสูง ๘ ศอก ดังนั้น จึงได้เปลี่ยนนามวัดใหม่ว่า “วัดบุญยืน” ตามลักษณะพระพุทธรูปมาจนถึงปัจจุบัน
พ.ศ. ๒๓๔๕ ก่อสร้างพระเจดีย์ทรงปรางค์แบบลังกา (โอคว่ำ) ติดกับพระวิหารทางด้านทิศใต้
![](https://pukmudmuangthai.com/wp-content/uploads/2021/05/IMG_7658-1024x683.jpg)
พ.ศ. ๒๕๐๑ เป็นยุคสมัยของพระสาราธิคุณ (อินหวัน วิริยธมฺโม) เจ้าอาวาส และเจ้าคณะอำเภอเวียงสา ก็ได้มีการพัฒนาทั้งด้านศาสนวัตถุ ศาสนสถาน และศาสนบุคคล มีความเจริญรุ่งเรืองมาตามลำดับ จนกลายเป็นศูนย์กลางทางด้านการศึกษาพระปริยัติธรรมของคณะสงฆ์ ประจำอำเภอเวียงสา เป็นศูนย์กลางในศึกษาค้นคว้าด้านศิลปะ การสืบสานงานประเพณี และวัฒนธรรมของชาวอำเภอเวียงสา มาจนถึงปัจจุบัน เช่น ประเพณีสงกรานต์ ประเพณีใส่บาตรเทียน ในวันแรม ๒ ค่ำ เดือน ๘ หรือ เดือน ๑๐ เหนือ ประเพณีถวายทานสลากภัต (ตานก๋วยสลาก) และแข่งเรือยาวในวันออกพรรษา เป็นต้น
![](https://pukmudmuangthai.com/wp-content/uploads/2021/05/IMG_7671-1024x683.jpg)
พ.ศ. ๒๕๑๑ ทางกรมการศาสนา จึงได้คัดเลือกให้เป็น “วัดพัฒนาตัวอย่าง”
พ.ศ. ๒๕๔๒ สำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติ ได้คัดเลือกให้เป็น “วัดอุทยานการศึกษา และพ.ศ. ๒๕๔๖“เป็นวัดพัฒนาตัวอย่างที่มีผลงานดีเด่น”
พ.ศ. ๒๕๔๘ สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เสด็จทรงเยี่ยมวัดบุญยืน และเสด็จทรงงานที่โรงเรียนพระปริยัติธรรมในโครงการตามพระราชดำริฯ เมื่อวันที่ ๒๘ สิงหาคม พุทธศักราช ๒๕๔๘
![](https://pukmudmuangthai.com/wp-content/uploads/2021/05/IMG_7674-1024x683.jpg)
ปัจจุบัน วัดบุญยืน ซึ่งถือเป็นวัดพระอารามหลวงแห่งเดียวในอำเภอเวียงสา เป็นวัดประจำอำเภอที่เป็นศูนย์รวมจิตใจของประชาชน เป็นศูนย์กลางการศึกษาของคณะสงฆ์ ตลอดถึงศิลปะ วัฒนธรรม ประเพณี พิธีกรรมที่หลากหลาย ซึ่งได้สืบทอดมาจนถึงปัจจุบัน โดยมี พระมหาเกรียงไกร อหึสโก ป.ธ.๙ เป็นเจ้าอาวาส
![](https://pukmudmuangthai.com/wp-content/uploads/2021/05/IMG_7695-1024x683.jpg)
โบราณวัตถุ ศิลปวัตถุ ที่สำคัญของวัด (เฉพาะภายในพระอุโบสถ)
๑. พระอุโบสถ โครงสร้างหลังคาทำด้วยไม้สัก ทรงล้านนา ที่มีลักษณะงดงาม มีหลังคาลดหลั่นเหมือนม้าต่างแพร ต่างไหม กว้าง ๑๕ เมตร ยาว ๓๐ เมตร
๒. พระประธานในพระอุโบสถ ลักษณะพระพุทธรูป ปางประทับยืน (ปางโปรดสัตว์ หรือปางเมตตาการุณ) สร้างด้วยอิฐถือปูนลงรักปิดทอง สูง ๘ ศอก
๓. เสาพระอุโบสถ ลักษณะกลมใหญ่ขนาดสองคนโอบ มีทั้งหมด ๑๒ เสา สร้างด้วยคอนกรีตเสริมเหล็ก กรองไม้สักเดิมรับกับขื่อหลังคา ก่อด้วยอิฐโบราณรอบ ๆ เสา มีลวดลายนกวิจิตรงดงาม ลวดลายต่าง ๆ ปั้นด้วยยางไม้
![](https://pukmudmuangthai.com/wp-content/uploads/2021/05/IMG_7686-683x1024.jpg)
๔. บุษบก (ธรรมาสน์เอก) สร้างด้วยอิฐถือปูน มีลวดลายวิจิตรงดงาม มีขนาดกว้าง และยาว ๒.๕ เมตร สูง ๕.๕ เมตร สร้างเมื่อ พ.ศ. ๒๓๔๓ ตั้งอยู่ภายในพระอุโบสถ
๕. บานประตูใหญ่ ทั้ง ๒ บานของพระอุโบสถลักษณะพิเศษคือแกะสลักถึง ๓ ชั้น ใช้เวลาแกะสลัก ๓ เดือน
๖. พระเจดีย์ ทรงปราสาทหรือทรงเรือนธาตุ ศิลปะล้านนา เดิมเป็นเจดีย์ทรงพระปรางค์ แบบลังกา (โอคว่ำ)
๗. แผ่นศิลาจารึก จำนวน ๒ แผ่น จารึกอักษรล้านนากล่าวถึงการสร้างวัดป่าสักงามและวัดบุญยืน
พระมหาเกรียงไกร อหึสโก เจ้าอาวาสวัดบุญยืน
![](https://pukmudmuangthai.com/wp-content/uploads/2021/05/IMG_7695-1-1024x683.jpg)
![](https://pukmudmuangthai.com/wp-content/uploads/2021/05/IMG_7689-1024x683.jpg)
![](https://pukmudmuangthai.com/wp-content/uploads/2021/05/IMG_7751-1024x683.jpg)
![](https://pukmudmuangthai.com/wp-content/uploads/2021/05/IMG_7717-1024x683.jpg)
![](https://pukmudmuangthai.com/wp-content/uploads/2021/05/IMG_7713-1024x683.jpg)
![](https://pukmudmuangthai.com/wp-content/uploads/2021/05/IMG_7750-1024x683.jpg)
![](https://pukmudmuangthai.com/wp-content/uploads/2021/05/พระรอด-683x1024.jpg)
![](https://pukmudmuangthai.com/wp-content/uploads/2021/05/แผ่นศิลาจารึก-683x1024.jpg)
![](https://pukmudmuangthai.com/wp-content/uploads/2021/05/IMG_7722-1024x683.jpg)
![](https://pukmudmuangthai.com/wp-content/uploads/2021/05/IMG_7742-1024x683.jpg)
![](https://pukmudmuangthai.com/wp-content/uploads/2021/05/IMG_7755-1024x683.jpg)