ตำบลในเมือง  อำเภอเมืองนครพนม  จังหวัดนครพนม

Wat Mahathat Nai Mueang Subdistrict, Mueang Nakhon Phanom District, Nakhon Phanom Province ความเป็นมา

วัดมหาธาตุ  ตั้งอยู่เลขที่ ๗๗๒  ถนนสุนทรวิจิตร  ตำบลในเมือง  อำเภอเมืองนครพนม  จังหวัดนครพนม มีเนื้อที่ ๕  ไร่ ๒  งาน ๗๙  ตารางวา  ตั้งวัดเมื่อ  พ.ศ. ๑๑๕๐ ได้รับพระราชทานวิสุงคามสีมา เมื่อวันที่  ๒๕  เดือนสิงหาคม  พ.ศ. ๒๔๖๔  เดิมชื่อว่า  วัดมิ่งเมือง   สันนิษฐานว่า คงมีการสร้างมาพร้อมกับเมืองนครพนมในอดีต (ดินแดนที่เป็นจังหวัดนครพนมนี้ เคยเป็นศูนย์กลางของอาณาจักรศรีโคตรบูรณ์อันรุ่งเรืองในอดีต อาณาจักรนี้เคยถูกขอมปกครองอยู่ระยะหนึ่ง  ต่อมารวมอยู่ในอาณาจักรล้านช้าง ยุคต่อมา ชาวบ้านนิยมเรียกกันติดปากว่า วัดธาตุ  เพราะผู้เฒ่าผู้แก่ เล่าสู่ลูกหลานฟังต่อ ๆ  กันมาว่า ที่วัดมิ่งเมืองนี้มีเจดีย์เป็นที่บรรจุพระอรหันตสารีริกธาตุ ภายในวัดมิ่งเมืองนี้ มีธาตุเจดีย์ ใหญ่บ้าง เล็กบ้าง หลายสิบองค์  เจ้าเมือง ชาวบ้านแต่ก่อนนิยมสร้างธาตุเจดีย์  เป็นที่บรรจุอัฐิของบิดา มารดา ปู่ ย่า ตา ยาย วัดมิ่งเมืองนี้ จึงเต็มไปด้วยธาตุเจดีย์เป็นจำนวนมาก        พระธาตุนคร ประดิษฐานอยู่ที่วัดมหาธาตุ เป็นพระธาตุทรงสี่เหลี่ยมจัตุรัส กว้างด้านละ ๕.๘๕  เมตร สูง ๒๔ เมตร  มีลักษณะตามแบบพระธาตุพนมองค์เดิม  สร้างเมื่อ วันที่ ๑๔  เดือนกุมภาพันธ์  พ.ศ. ๒๔๖๓   เสร็จเมื่อ วันที่ ๗  เดือนพฤษภาคม  พ.ศ. ๒๔๖๕  แต่เป็นพระธาตุที่ได้พระอรหันตธาตุจากการขุดค้นรื้อถอนจากพระธาตุองค์เดิมแล้วมาสร้างเป็นองค์นี้  ภายในบรรจุพระอรหันตธาตุ พระบรมสารีริกธาตุ และพระพุทธรูปจำนวนมาก อุโบสถ (หลังปัจจุบันปรับปรุงจากวิหาร) ปรับปรุงสร้างเมื่อ พ.ศ. ๒๔๗๕ แล้วเสร็จเมื่อ พ.ศ. ๒๔๗๗  ภายในประดิษฐานหลวงพ่อองค์แสน (พระพุทธสำเร็จ) เป็นพระประธานปางมารวิชัย ศิลปะล้านช้าง กุฏิหอสมุด สร้างเมื่อ  พ.ศ. ๒๔๘๐ แล้วเสร็จเมื่อ  พ.ศ. ๒๔๘๒  รูปแบบทรงยุโรป โรงเรียนพระปริยัติธรรม สร้างเมื่อ พ.ศ. ๒๕๓๕  แล้วเสร็จเมื่อ พ.ศ. ๒๕๓๙  เปิดการเรียนการสอนพระปริยัติธรรมแผนกสามัญ  พ.ศ. ๒๕๔๐ พิพิธภัณฑ์ หอไตร สร้างเมื่อ  พ.ศ. ๒๕๕๑  แล้วเสร็จเมื่อ  พ.ศ. ๒๕๕๓  ชั้นล่างเป็นพิพิธภัณฑ์ ชั้นบนเป็นหอพระไตรปิฎก ลำดับเจ้าอาวาสตามที่มีการบันทึกไว้ ดังนี้ ญาท่านหลักคำล้ำ พ.ศ. ๒๔๐๐ – พ.ศ. ๒๔๓๐ ญาท่านจันทน์หอม พ.ศ. ๒๔๓๑ – พ.ศ. ๒๔๔๐ ญาท่านพ้วย พ.ศ. ๒๔๔๑ – พ.ศ. ๒๔๔๔ พระมหาพนมนคราจารย์  (จูม  โสภโณ) พ.ศ. ๒๔๔๕ –  พ.ศ. ๒๔๙๖ พระครูปรีชาพนมกิจ (รักษาการแทนเจ้าอาวาส) พ.ศ. ๒๔๙๗   พระเทพมงคลเมธี  (ชม  ธมฺมธีโร) พ.ศ. ๒๔๙๘  ถึงวันที่ ๓๑  เดือนมีนาคม  พ.ศ. ๒๕๕๔ พระครูกิตติสุตานุยุต (สมเกียรติ ฐิตปญฺโญ) ตั้งแต่วันที่  ๓๑  เดือนธันวาคม  พ.ศ. ๒๕๕๔  ถึงปัจจุบัน