วัดอรัญญวิเวก
วัดอรัญญวิเวก หรือ ‘บ้านปง’ อ.แม่แตง จ.เชียงใหม่ ตั้งอยู่บนเนินเขาเตี้ยๆ บริเวณทางทิศใต้ของเขตบ้านปง หมู่ ๗ ตำบลอินทขิล อำเภอแม่แตง จังหวัดเชียงใหม่ มีเนื้อที่ประมาณ ๑๐๒ ไร่เศษ เป็นลักษณะป่าโปร่งมีต้นไม้อยู่จำนวนมาก เป็นสถานที่มีความร่มรื่นสัปปายะ เหมาะแก่การเจริญภาวนาของผู้สงบใฝ่ธรรม แต่เดิมวัดแห่งนี้มีฐานะเป็นสำนักสงฆ์มีชื่อว่า สำนักสงฆ์อรัญญวิเวก ‘บ้านปง’ เป็นชื่อที่องค์พ่อแม่ครูบาอาจารย์หลวงปู่มั่น ภูริทัตตเถระ ได้ตั้งไว้เมื่อคราวที่ท่านได้มาพำนักเพื่อเจริญจิตตภาวนาและรับนิมนต์ศรัทธาญาติโยมชาวบ้านปงเพื่ออบรมภาวนาแก่ชาวบ้านปงช่วงปี พ.ศ. ๒๔๗๐-๒๔๗๑
เดิมทีก่อนที่หลวงปู่มั่น จะได้มาจำพรรษา สันนิษฐานกันว่าสถานที่แห่งนี้อดีตเคยเป็นที่ตั้งของวัดที่เก่าแก่ในพระพุทธศาสนามาก่อน โดยปรากฏหลักฐานแนวฐานซากของพระวิหารเก่าหลงเหลืออยู่ ท่ามกลางที่รกร้างมีต้นไม้เต็งรัง และไม้นานาชนิดเล็กใหญ่ขึ้นอยู่เป็นจำนวนมากบริเวณทั่วโดยรอบ แต่ไม่มีหลักฐานที่จะยืนยันว่าได้สร้างไว้นานเท่าใดในสมัยใด
พระอาจารย์มั่นพิจารณาแล้วจึงบอกแก่คณะศรัทธาว่าสถานที่นี้เป็นที่เหมาะสม คณะศรัทธาจึงได้ปลูกที่พักอาศัยเป็นการชั่วคราว ในคราวนั้นได้มีการจำพรรษาร่วมกันทั้งหมด ๖ รูป คือ
หลวงปู่มั่น, หลวงปู่แหวน, หลวงปู่พัตร, หลวงปู่วิรัช, พระอาจารย์บุญ และ หลวงปู่คำอ้าย ฐิตธัมโม ที่เป็นลูกศิษย์พระอาจารย์มั่น ที่เดิมทีท่านเคยอยู่ปฏิบัติธรรมที่วัดป่าแม่กอย (วัดป่าอาจารย์มั่น) ร่วมกับ หลวงปู่เทศก์, หลวงปู่ตื้อ, หลวงปู่แหวน, หลวงปู่ขาว ต่อมาท่านได้มาพำนักอยู่ที่วัดอรัญญวิเวกและได้มรณภาพ พ.ศ. ๒๕๑๕
ซึ่งตลอดระยะเวลาก็มีพ่อแม่ครูบาอาจารย์ได้จาริกมาบำเพ็ญเพียรปฏิบัติธรรมกัมมัฏฐานไม่ขาดสาย จนกระทั่งในปี พ.ศ. ๒๕๐๙ พระอาจารย์เปลี่ยน ปัญญาปทีโป ได้จาริกมาถึงสถานที่แห่งนี้ ชาวบ้านมีความเลื่อมใสศรัทธาจึงขอนิมนต์ท่านให้อยู่จำพรรษาตลอดมา
ในเวลาต่อมา สำนักสงฆ์แห่งนี้ได้รับอนุญาตตามประกาศกระทรวงศึกษาธิการตั้งเป็นวัดขึ้นในพระพุทธศาสนา เมื่อวันที่ ๒๗ เมษายน ๒๕๒๕ และได้รับพระราชทานวิสุงคามสีมา เมื่อ พ.ศ. ๒๕๒๗ ปัจจุบันเจ้าอาวาสวัดอรัญญวิเวกรูปปัจจุบัน คือ พระครูธรรมวิวัฒนคุณ หรือพระอาจารย์เจริญ จัตตสัลโล ได้รับแต่งตั้งเป็นเจ้าอาวาส เมื่อวันที่ ๑ ตุลาคม ๒๕๕๖ จนถึงปัจจุบัน
อุโบสถวัดอรัญญาวิเวก สถานที่สำคัญของวัดอรัญญวิเวก จ.เชียงใหม่ ศูนย์รวมจิตใจพุทธศาสนิกชนทั้งหลายเพื่อมากราบไหว้ ขอพร และเจริญจิตตภาวนา
อุโบสถหลังใหม่นี้บูรณะปฏิสังขรณ์จากอุโบสถหลังเก่า และมีการสมโภชน์ในปี พ.ศ.2552 ซึ่งภายในอุโบสถหลังนี้มีพระประธานที่สร้างขึ้นโดยองค์หลวงปู่เปลี่ยน ปัญญาปทีโป ที่คนทั่วไปแวะเวียนมากราบไหว้สักการะและอธิษฐานอยู่เนืองๆไม่ขาดสาย รวมถึงเป็นสถานที่เจริญจิตตภาวนาได้ดีแห่งหนึ่งภายในวัด มีอากาศถ่ายเทสะดวก สงบ เย็นสบายมีความปลอดโปร่ง ร่มรื่นทางใจ เป็นสัปปายะ จึงเหมาะต่อการใช้เป็นที่ปฎิบัติภาวนา ทุกวันจะมีการสวดมนต์ทำวัตรเช้า เย็น และมีการภาวนาทุกวัน
