วัดม่วงแยก ตำบลพราน อำเภอขุนหาญ จังหวัดศรีสะเกษ -

ประวัติความเป็นมาวัดม่วงแยก
วัดบ้านม่วงแยกมีความเป็นมาคล้าย ๆ วัดบ้านทุ่งเลน คือมีการโยกย้ายไปตั้งหลายที่ ครั้งแรกสร้างวัดขึ้นที่ฝั่งห้วยทาทางทิศตะวันตกเฉียงใต้ของหมู่บ้าน เรียกกันว่า วัดกะเรียน หรือวัดกระเรียน เพราะต้นไม้ชนิดหนึ่งชื่อว่า กระเรียน ซึ่งเป็นต้นไม้ใหญ่ต้นหนึ่งอยู่นั้น ต้นกระเรียนนี้มีลูกกินได้ (ผลที่สุกมีรสอร่อย หวาน) โดยมีพระอาจารย์รุน หริ อรุณ เป็นผู้ปกครองวัด (ต่อมาอาจารย์รุน ลาสิกขาและได้แต่งงานกับนางกุหลาบ แม่ของกำนันตรีเพชร ศรแก้ว )

วัดกระเรียนตั้งอยู่นานเท่าไรไม่ทราบ ต่อมาได้ย้ายวัดมาตั้งทางทิศเหนือหมู่บ้าน คือที่ตั้งโรงเรียนบ้านม่วงแยกในปัจจุบัน เข้าใจว่าตั้งอยู่นานหลายปี เพราะมีการสร้างกุฏิด้วยไม้อย่างดี มีการปลูกต้นตาลรอบบริเวณวัดหลายสิบต้น และยังมีต้นโพธิ์ใหญ่จนทุกวันนี้

ต่อมาได้ย้ายไปสร้างขึ้นทางทิศตะวันออกหมู่บ้าน (ตรงกันข้ามกับบ้านผู้ใหญ่ทอน นิวาส) แต่คงตั้งไม่นาน ไม่กี่ปีวัดแห่งนี้ก็ร้างไปอีก ชาวบ้านม่วงแยกต้องไปทำบุญที่วัดสุพรรณรัตน์และเข้าใจว่าไม่มีวัดประจำบ้านม่วงแยกหลายปี ถึงกับรื้อกุฏิวัดเก่าที่โรงเรียน ไปถวายวัดบ้านพราน

จากหลักฐานที่จดบันทึกไว้ วัดบ้านม่วงแยกสร้างขึ้นประมาณ พ.ศ. ๒๔๖๗ คงหมายเอาวัดเดิมที่ตั้งโรงเรียนนั้นเอง ต่อมาชาวบ้านพากันสร้างวัดขึ้นมาใหม่ประมาณ พ.ศ. ๒๔๙๗ ตรงที่ดินหัวไร่ปลายนา ระหว่างบ้านม่วงแยกกับบ้านศาลา คือ ที่ตั้งวัดปัจจุบัน ส่วนมากเป็นที่ดินของพ่อเจีย สุนทมาศ เสียสละบริจาคให้สร้างวัด เพราะพ่อเจียเป็นคนเข้าวัดเข้าวาทำบุญให้ทาน มิได้ขาด เป็นผู้มีสวนสร้างวัดม่วงแยกให้เจริญก้าวหน้าทุกด้าน เรื่องทำบุญเท่าไรเท่ากัน ทำให้วัดม่วงแยกมั่นคงมาจนถึงทุกวันนี้ มีเนื้อที่ดินของวัดประมาณ ๒๗ ไร่ มีกุฏิ มีศาลาการเปรียญ อุโบสถ หอระฆัง และสร้างกำแพงวัดเกือบทุกด้านแล้ว

พระภิกษุที่เป็นเจ้าอาวาสหรือหัวหน้าพอสืบทราบได้ดังนี้

พระพรหม
พระรุนหรืออรุณ
พระทอย
พระแรม
พระบุญ

ทั้ง ๕ รูปนี้เป็นสมัยตั้งวัดอยู่วัดกระเรียน วัดอยู่ที่โรงเรียน และวัดตั้งอยู่ทิศตะวันออกหมู่บ้าน เมื่อมาตั้งวัดในปัจจุบัน มีพระภิกษุเป็นผู้ปกครอง ดังนี้