วัดวังหงส์ใต้ (วัดวังหงส์ใต้) รหัสวัด ๐๓๕๔๐๑๑๓๐๐๑ ตั้งอยู่ที่ บ้านวังหงส์ใต้ เลขที่ ๑๓๙ หมู่ที่ ๗ ตำบลวังหงส์ อำเภอเมืองแพร่ จังหวัดแพร่ โทรศัพท์ ๐๘๒๘๙๘๗๕๔๑ สังกัดคณะสงฆ์มหานิกาย
พระประธานในอุโบสถ
วัดวังหงษ์ใต้ ตั้งวัดเมื่อพ.ศ. ๒๓๗๕ มีชื่อตามชื่อของหมู่บ้าน ซึ่งมีประวัติความเป็นมาว่า เดิมที่หมู่บ้านวังหงส์มีหมู่บ้านเดียว ประชาชนอพยพเข้ามาอยู่เป็นกลุ่มแรกในรุ่นบุกเบิก มีชาวบ้านน้ำคือ เชตะวัน และชาวประตูมารเข้ามาจับจองตั้งบ้านเรือนทำมาหากิน เพราะเป็นพื้นที่อุดมสมบูรณ์และตั้งมานานก่อนสร้างวัด ๒๕ ปีที่ชื่อว่า บ้านวังหงส์ ก็เพราะว่าใกล้ๆหมู่บ้านมีหนองน้ำใหญ่ใสเย็นและลึก ในวันสำคัญทางพระพุทธศาสนาและวันนักขัตฤกษ์ต่างๆ จะมีฝูงหงษ์ลงเล่นให้เห็นเป็นประจำ ชาวบ้านจึงถือเอานิมิตหมายนี้ตั้งชื่อหมู่บ้านว่า บ้านวังหงส์ ต่อมาในปี พ.ศ.๒๔๗๖ ชาววังหงส์จึงรวมใจกันสร้างอนุสาวรีย์เป็นรูปหงส์ ๒ ตัว เป็นนิมิตถึงความสูงเด่น สง่างาม สะอาดและร่มเย็นประจำหมู่บ้าน ถึงประเพณีสงกรานต์ ๑๖ เมษายน ชาวบ้านวังหงษ์จะจัดงานแห่ขบวนน้ำส้มป่อยไปดำหัวหงษ์ เพื่อเป็นสิริมงคลในหมู่บ้าน ตราบเท่าทุกวันนี้ บริเวณวัดวังหงส์ใต้ที่ตั้งอยู่ในปัจจุบันนี้อดีตเป็นบริเวณที่มีพันธุ์ไม้นานาชนิดที่อยู่อุดมสมบูรณ์และมีสัตว์นาชนิดอาศัยอยู่ เนื่องจากมีแม่น้ำยมไหลผ่าน ต่อมาแม่น้ำยมได้เปลี่ยนทิศทางน้ำไปตามธรรมชาติจึงมีหนองน้ำเกิดขึ้นชื่อว่า "หนองหงส์" ปัจจุบันหนองหงส์ ระยะห่างจากแม่น้ำยมประมาณ 1 กิโลเมตรเศษ ผู้เริ่มสร้างวัดวังหงส์ใต้เริ่มแรก คือ นายฮ้อยสร่างคำนายฮ้อยอ่องคำ ได้ร่วมกับผู้มีจิตรศรัทธาอีกหลายท่าน ด้านผู้นำศาสนาคือครูบาสอนได้ร่วมกันสร้าง ด้วยเงินจำนวน ๗๘๐ บาท (เจ็ดร้อยแปดสิบบาทถ้วน)สมัยนั้น เริ่มสร้างเมื่อ ปี พ.ศ.๒๓๗๕
อาณาเขตติดต่อ ที่ดินที่ตั้งวัด มีเนื้อที่ ๒ ไร่ ๒ งาน ๑๒.๔๐ ตารางวา เป็นโฉนดที่ดิน (น.ส. ๔ จ) เลขที่ ๒๘๔๑๑
ทิศเหนือ ทางสาธารณประโยชน์
ทิศใต้ ที่ดินเอกชน
ทิศตะวันออก ที่ดินเอกชน
ทิศตะวันตก ทางสาธารณประโยชน์
ที่ธรณีสงฆ์ จำนวน ๑ แปลง มีเนื้อที่รวม ๘๗.๑๐ ตารางวา ได้แก่ โฉนดเลขที่ ๒๘๔๑๐
ถาวรวัตถุภายในวัด
อุโบสถ เป็นอาคารคอนกรีตเสริมเหล็ก สร้างเมื่อ พ.ศ. ๒๕๐๕
ศาลาการเปรียญ กว้าง ๘.๖๐ เมตร ยาว ๑๖.๓๐ เมตร เป็นอาคารครึ่งตึกครึ่งไม้ สร้างเมื่อ พ.ศ. ๒๕๕๐
กุฏิสงฆ์ เป็นอาคารคอนกรีตเสริมเหล็ก จำนวน ๑ หลัง และเป็นอาคารไม้ จำนวน ๑ หลัง
ศาลาอเนกประสงค์ กว้าง ๕.๒๐ เมตร ยาว ๑๖.๒๐ เมตร เป็นอาคารคอนกรีตเสริมเหล็ก สร้างเมื่อ พ.ศ. ๒๕๕๕
ศาลาบำเพ็ญกุศล กว้าง ๑๐ เมตร ยาว ๑๘.๙๐ เมตร เป็นอาคารคอนกรีตเสริมเหล็ก สร้างเมื่อ พ.ศ. ๒๕๒๑
นอกจากนี้ มีหอระฆัง จำนวน ๑ หลัง หอกลอง จำนวน ๑ หลัง โรงครัว จำนวน ๑ หลัง
ปูชนียวัตถุ
พระประธานประจำอุโบสถ ปางมารวิชัย กว้าง ๗๕ นิ้ว สูง ๑๑๔ นิ้ว สร้างเมื่อ พ.ศ. ๒๕๐๕
พระประธานประจำศาลาการเปรียญ ปางมารวิชัย กว้าง ๒๙ นิ้ว ยาว ๕๖ นิ้ว สร้างเมื่อ พ.ศ. ๒๕๔๒
ปูชนียวัตถุอื่นๆ มี พระธาตุเกศแก้วมณีศรีวังหงส์ มณฑปพระครูอนุกูลสาธุกิจ เจ้าอาวาสรูปก่อน พระเจ้านอนแกะด้วยไม้สักทอง
การเผยแผ่พระพุทธศาสนา
เป็นหน่วยอบรมประจำตำบล (อ.ป.ต.) แต่งตั้งเมื่อพ.ศ.๒๕๕๑
อุโบสถ
พระพุทธรูปในศาลาร่วมใจเฉลิมพระเกียรติ
ศาลาร่วมใจเฉลิมพระเกียรติ
หอกลอง
ลำดับเจ้าอาวาสตั้งแต่อดีต – ปัจจุบัน
รูปที่ ๑ ครูบาสอน
รูปที่ ๒ ครูบาสอน คนฺธสีโล
รูปที่ ๓ ครูบานาค ธมฺมธโร
รูปที่ ๔ ครูบาแก้ว
รูปที่ ๕ ครูบาก๋วน เขมโก
รูปที่ ๖ พระครูอนุกูลสาธุกิจ ตั้งแต่พ.ศ. ๒๔๘๖ ถึง พ.ศ. ๒๕๓๐
รูปปัจจุบัน พระครูวิมลขันติพลากร ตั้งแต่พ.ศ. ๒๕๓๐ ถึง พ.ศ. ปัจจุบัน
พระครูวิมลขันติพลากร (ขนฺติพโล)
เจ้าอาวาส / เจ้าคณะตำบลวังหงส์
ได้รับรางวัล/ประกาศนียบัตร/ประกาศเกียรติคุณ ตามลำดับดังนี้
๑. รางวัลหน่วยอบรมประจำตำบล (อ.ป.ต.)ที่มีผลงานปฏิบัติการดีเด่น เมื่อปี พ.ศ. ๒๕๕๒ จากคณะสงฆ์จังหวัดแพร่ (หน่วยอบรมประจำจังหวัดแพร่)
๒. รางวัลหน่วยอบรมประจำตำบล (อ.ป.ต.) ดีเด่นประจำจังหวัดแพร่ เมื่อปี พ.ศ. ๒๕๕๘
๓. รางวัลจัดการขยะมูลฝอย เมื่อปี พ.ศ. ๒๕๕๙ จากองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น
ซุ้มประตู
ศาลาสามัคคี
มณฑปอดีตเจ้าอาวาสพระครูอนุกูลสาธุกิจ
สำนักงานเจ้าคณะตำบล
อาคารเสนาสนะ
