ตำบลเวียงเหนือ อำเภอเมืองลำปาง จังหวัดลำปาง

Wat Phra Kaew Don Tao Suchadaram Phra Aram Luang

Wiang Nuea Subdistrict, Mueang Lampang District, Lampang Province

ความเป็นมา

วัดพระแก้วดอนเต้า หรือ วัดพระแก้วดอนเต้าสุชาดาราม ตั้งอยู่ที่ตําบลเวียงเหนือ อำเภอเมืองลำปาง จังหวัดลำปาง วัดพระแก้วดอนเต้าเป็นวัดที่เก่าแก่และสวยงาม มีอายุนับพันปี เคยเป็นที่ประดิษฐาน พระพุทธมหามณีรัตนปฏิมากร (พระแก้วมรกต) ตั้งแต่ปี พ.ศ. ๑๙๗๙ เป็นเวลานานถึง ๓๒ ปี เนื่องจากเมื่อปี พ.ศ. ๑๙๗๙ พระเจ้าสามฝั่งแกนเจ้าเมืองเชียงใหม่ ทรงจัดขบวนแห่เพื่อรับพระแก้วมรกตจากเชียงรายไปเชียงใหม่ แต่เมื่อขบวนแห่มาถึงทางแยกที่จะไปนครลำปาง ช้างที่รับเสด็จพระแก้วมรกตวิ่งตื่นไปทางเมืองลำปาง แม้หมอควาญจะขู่เข็ญเล้าโลมประการใดก็ไม่ยอมไปทางเชียงใหม่ ในที่สุดพระเจ้าสามฝั่งแกนก็ต้องยอมให้อัญเชิญพระแก้วมรกตประดิษฐานไว้ ณ วัดพระแก้วดอนเต้า เป็นเวลา ๓๒ ปี ครั้นลุ พ.ศ. ๒๐๑๑ พระเจ้าติโลกราช เจ้าผู้ครองนครเชียงใหม่ จึงได้อัญเชิญพระแก้วมรกตไปประดิษฐานที่เชียงใหม่

เหตุที่วัดนี้ได้ชื่อว่าวัดพระแก้วดอนเต้า มีตำนานกล่าวว่า นางสุชาดาได้พบแก้วมรกตในแตงโม (ภาษาเหนือเรียกว่า หมากเต้า) และนำมาถวาย พระเถระรูปนั้นจึงจ้างช่างให้นำมรกตไปแกะสลักเป็นพระพุทธรูป ซึ่งก็คือ พระแก้วดอนเต้า ต่อมาได้รับการอัญเชิญไปประดิษฐานที่วัดพระธาตุลำปางหลวง สาเหตุจากตำนานบอกว่า มีผู้ไปฟ้องเจ้าเมืองลำปางในขณะนั้นว่า พระเถระและนางสุชาดาเป็นชู้กัน เจ้าเมืองลำปางจึงให้จับนางสุชาดาไปประหารชีวิต ส่วนพระเถระองค์นั้นทราบข่าวก็ได้อัญเชิญพระพุทธรูปหนีไป โดยได้นำไปฝากไว้ที่วัดพระธาตุลำปางหลวงจนถึงปัจจุบัน ส่วนสถานที่ตั้งบ้านของนางสุชาดาก็ได้มีผู้มีจิตศรัทธาในคุณงามความดีของนาง บริจาคเงินสร้างวัดขึ้นชื่อวัดสุชาดาราม แต่บางสันนิษฐานบอกว่า เนื่องจากวัดพระแก้วดอนเต้าและวัดสุชาดารามร้างลง แต่ก็มีการสันนิษฐานเพิ่มว่า น่าจะเป็นเพราะย่านนี้เป็นสวนหมากเต้า และเป็นที่ดอน จึงตั้งชื่อพระธาตุว่า พระบรมธาตุดอนเต้า และชื่อวัดว่า วัดพระธาตุดอนเต้า ต่อมาเมื่อมีการประดิษฐานพระแก้วดอนเต้า จึงเปลี่ยนชื่อเป็น วัดพระแก้วดอนเต้า

วัดสุชาดารามสร้างขึ้นราว พ.ศ. ๒๓๒๕ – ๒๓๕๒ เมื่อครั้งชาวเชียงแสนถูกกวาดต้อนมาตั้งชุมชนในเมืองเขลางค์ เพื่อระลึกถึงคุณงามความดีของนางสุชาดาหลังจากได้รับโทษประหารชีวิตด้วยความเข้าใจผิดและมาปรากฎความจริงในภายหลัง เชื่อกันว่าที่ตั้งของวัดแห่งนี้ คือ บ้านและไร่แตงโมของเจ้าแม่สุชาดาในอดีต ต่อมาเมื่อวันที่ ๖ สิงหาคม พ.ศ. ๒๕๒๗ กระทรวงศึกษาธิการได้ดำเนินการรวมวัดสุชาดารามเข้ากับวัดพระแก้วดอนเต้า และเรียกวัดแห่งนี้ว่า วัดพระแก้วดอนเต้าสุชาดาราม

อุโบสถวัดสุชาดารามเป็นสถาปัตยกรรมแบบพื้นเมืองฝีมือช่างเชียงแสน มีลักษณะเป็นอาคารก่ออิฐถือปูน ประดับด้วยภาพจิตรกรรมลายไทยลงรักปิดทอง ภายในเป็นที่ประดิษฐานพระพุทธรูปปางมารวิชัยบนฐานชุกชี อุโบสถแห่งนี้ได้ทำการบูรณะเมื่อปี พ.ศ. ๒๔๖๕ ปี พ.ศ. ๒๕๐๓ และปี พ.ศ. ๒๕๕๐ เนื่องในโอกาสฉลองศิริราชสมบัติครบ ๖๐ ปี

การเดินทางไปยังวัดพระแก้วดอนเต้าต้องข้ามสะพานรัชฎาภิเษกแล้วเลี้ยวขวาไปตามถนนพระแก้วระยะทางประมาณ ๑ กิโลเมตรจะเห็นองค์พระธาตุตั้งเด่นอยู่บนเนิน วัดพระแก้วดอนเต้าเป็นที่ตั้งของพระบรมธาตุดอนเต้าซึ่งเป็นพระเจดีย์องค์ใหญ่

ปูชนียสถานที่สําคัญในวัดพระแก้วดอนเต้า 

๑. พระเจดีย์องค์ใหญ่ บรรจุพระเกศาธาตุของพระพุทธเจ้า 

๒. มณฑปศิลปะพม่า ลักษณะงดงาม ประดิษฐานพระพุทธรูปองค์ใหญ่

๓. วิหารประดิษฐานพระพุทธไสยาสน์ มีอายุเก่าพอ ๆ กับวัดนี้

๔. วิหารหลวง

๕. พิพิธภัณฑสถานแห่งล้านนา

๖. วิหารพระเจ้าทองทิพย์

D:\งานเจ้าคณะจังหวัดลำปาง\รูปภาพ จอ.ในลำปาง\วัดพระแก้วดอนเต้าสุชาดาราม พระอารามหลวง\พระจินดารัตนาภรณ์.jpg

พระจินดารัตนาภรณ์ เจ้าอาวาสวัดพระแก้วดอนเต้าสุชาดาราม พระอารามหลวง
เจ้าคณะจังหวัดลำปาง ตำบลเวียงเหนือ อำเภอเมืองลำปาง จังหวัดลำปาง